Người Bách Việt có tục là người chết sẽ được khâm liệm rồi nhập quan, thân người chết được để ở trong nhà tối đa 3 ngày từ lúc chết để làm
các nghi lễ, đặc biệt là để cho người thân hoặc láng giếng tới tới
viếng. Tới ngày thứ 3, quan tài với thân thể người chết được đem chôn.
Sở dĩ để 3 ngày thôi, vì nếu quá ra, thì tự quá trình phân hủy của xác
sẽ gây ra những điều không hay: mùi khó chịu, ruỗi muỗi, dịch bệnh,...
Thái Văn Phương sau buổi đàm phàn với Hoàng Anh Kiệt 3 ngày thì bị
giết chết. Đáng lý đám mà của tên này sẽ được tổ chức ngay, nhưng liên
tục trong hai ngày tiếp theo, hơn chục người của Bang Bất Lương bị giết- tất cả chúng đều là những thành viên có máu mặt, tay dính máu tươi, như vụ giết người làm công của làng Hồng Bàng dạo nọ. Trong hai ngày đó,
với việc những tay máu chiến nhất trong Bang Bất Lương cứ bị phục giết,
tình hình an ninh trật tự trên Thành An Định trở nên cực kỳ tệ hại, hỗn
loạn bao trùm, Bang Bất Lương và Thái Chí Phú mài dao xoèn xoẹt, kiếm
chỉ làng Hồng Bàng, thề sẽ tắm máu làng Hồng Bàng, tuy nhiên chúng hò
hét thì lớn, nhưng không tên nào dám manh động, vì quân đội ở Thành An
Định đã nhanh chóng điều động ra canh giữ khắp nơi, lấy lý do tra án để
giới nghiêm toàn thành. Hoàn cảnh đó tạm thời làm đám ma của Thái Văn
Phương phải tạm hoãn.
Lương Vũ Phong cực kỳ tức giận, ông ta hiển nhiên biết vụ này do làng Hồng Bàng làm ra, và gọi Hoàng Văn Định cùng Hoàng Anh Kiệt tới để
trách mắng. Trong khi Hoàng Văn Định và Hoàng Anh Kiệt chỉ nói lời xin
lỗi, đồng thời khẳng định họ tuyệt đối không biết gì về vụ việc này,
khiến Lương Vũ Phong giận điên lên nữa. Bọn này coi ông ta là đồ ngốc
sao. Nếu không phải những quyền lợi chúng đem lại được quá lớn: ổn định
thị trường lương thực, kiểm soát tụi tù phạm, kiếm thêm việc cho người
mất ruộng, đem lại thu nhập cho ông ta,.. và đặc biệt là căn cơ nhỏ hơn
đám Bang Bất Lương- khiến Lương Vũ Phong thấy có thể kiểm soát được thì
ông ta mặc kệ bọn nó rồi.
Có điều, ông ta giờ cũng vừa mắng vừa hơi nghi ngại, rốt cục tụi này
lấy đám sát thủ kia ở đâu ra được nhỉ? Có lẽ, ông ta cần phải xem xét
lại việc hỗ trợ bọn này và tăng cường điều tra. Nếu như là một đòn dằn
mặt kiểu dốc vốn thì còn đỡ, chứ nếu như làng Hồng Bàng có lực lượng ẩn
tàng chuyên giết người, thì có khi ông ta nên trừ bọn nó trước.
Trong khi Lương Vũ Phong đang phân vân, Kiệt đã khiến lão ta tạm thời đứng về phía cậu ta khi cho lão biết kẻ ra tay là những người Đá Vách
mà cậu ta đem về, còn vũ khí thì là giấu từ hồi đánh cướp biển thu lấy
vũ khí cướp biển bỏ lại làm chiến lợi phẩm thôi. Thông tin nửa thật, nửa giả này khiến Lương Vũ Phong bị nhiễu loạn: quả thực dân Đá Vách hay
làm loạn, đánh cướp giết chóc khá, những cái chết kia đều là phục kích
đánh lén, tiếp đó ngày xưa làng Hồng Bàng từng đánh cướp biển và đánh
thắng, vũ khí cướp biển bỏ lại hẳn cũng là có. Lương Vũ Phong yêu cầu
giao hung thủ và vũ khí, Kiệt chỉ đưa ra vũ khí và lại tiếp tục đưa ra
một chút lợi ích của đồn điền để trao đổi. Lương Vũ Phong ngẫm nghĩ, rồi đồng ý đứng ra kêu gọi hòa giải. Với số vũ khí Kiệt nộp, ông ta đổ cho
một toán cướp biển lên bờ đã giết Thái Văn Phương.
Với sự ra mặt của Lương Vũ Phong, làng Hồng Bàng và Bang Bất Lương
tạm hòa giải. Tới lúc này, đám ma của Thái Văn Phương được tổ chức. May
cho Thái Văn Phương là cha hắn đủ tiền mua hương liệu xông cho cái xác,
đảm bảo việc viếng tang trong 3 ngày ít bị ảnh hưởng bởi mùi tử thi. Dù
vậy, những người tới viếng vẫn phải rất khó khăn để không nhăn mặt khi
lại gần quan tài- mùi xác thối vẫn bốc ra do thời tiết nóng nực.
- Đại biểu cho quán ăn Hồng Bàng, ông Hoàng Văn Định cùng con trai tới viếng.
Một tiếng hô ở bàn tiếp đón làm tiếng nhạc, tiếng người nói chuyện
gần như im bặt. Ai cũng biết Thái Văn Phương bị giết bởi làng Hồng Bàng, có lẽ là do Hoàng Anh Kiệt chỉ đạo, vậy mà lúc này hắn dám tới sao. Dù
Lương Vũ Phong ra lệnh hòa giải, nhưng thù giết con lẽ nào dễ nhịn được.
Hoàng Văn Định bước vào, Hoàng Anh Kiệt theo sau, bọn người Bang Bất
Lương đứng hết cả dậy, khách khứa hơi nhốn nháo, họ sợ sắp có màn chém
người đẫm máu, nhưng không, tất cả không phải lo nữa khi có rất nhiều bộ khoái- tương đương cảnh sát thời sau xuất hiện bảo hộ hai cha con.
Lương Vũ Phong chẳng hiểu tại sao Kiệt kiên trì muốn tới bái tế Thái Văn Phương, nhưng lão bấm bụng cử quân đi bảo vệ, ai bảo làng Hồng Bàng
nhượng bộ cho lão nhiều quyền lợi vậy chứ.
- Hoan nghênh hai vị!- Thái Chí Phú bước ra, khuôn mặt cố tỏ ra bình
thản, nhưng ánh mắt tóe lửa của ông ta đã tố cáo cơn giận dữ của một
người cha nhìn vào kẻ giết con mình. Hoàng Văn Định lúng túng không dám
nhìn thẳng, nhưng Hoàng Anh Kiệt đã bước lên
- Chia buồn với gia đình!- Kiệt nói vậy, rồi giục bố và các bộ khoái đi sau cùng vào thắp hương cho người chết.
Đến trước linh sàng, họ vái hai vái với người chết, trước khi quay
sang vái một vái với Thái Văn Cường- con trai của Thái Văn Phương còn
quá nhỏ, không thể chống gậy đứng cạnh quan tài được, nên Thái Văn
Cường- em nhỏ nhất làm hộ. Bên cạnh là quả phụ của Thái Văn Phương đang
ôm con và khóc.
- Thắng khốn, mày đã giết chồng tao!- Người phụ nữ ban đầu còn đang
khóc lóc, tới khi Kiệt quay sang vái người em chồng, cô ta không chịu
nổi nữa, nhảy tới kẻ giết chồng mình. Mấy người bộ khoái giữ chặt cô ta
lại, Thái Chí Phú cũng nạt nộ đòi cô ta bình tĩnh lại.
- Chồng cô hay là cô đã tới viếng Nguyễn Lực bao giờ chưa?- Kiệt đột
nhiên hỏi, khiến tất cả đều sững người. Tự nhiên hỏi một câu chả liên
quan gì cả. Song Kiệt tiết lộ mối liên quan ngay sau đó.- Đó là một
người làm thuê, nhà có 5 đứa con nhỏ, một người vợ ở nhà nội trợ, cha mẹ anh ta có mỗi người con là anh ta để dựa vào. Chồng cô đã giết anh ta,
vợ anh ta cũng là quả phụ, con anh ta cũng là trẻ mồ côi giống như cô và con cô vậy. Nhưng hẳn là cô không biết, nhỉ? Còn ông, ông Phú, ông có
biết không?
Không ai đáp lại lời của Kiệt, và Kiệt cũng không cần ai đáp lại. Cậu ta đi ra bên ngoài cùng với cha mình sau đó, không ở lại uống nước cùng tang quyến. Dù biết là có bộ khoái đi cùng, song thấy con trai tỏ ra
hoàn toàn bình thường, hỏi những câu rất ngầu, Hoàng Văn Định phải thầm
tự nhủ là ông ta không bằng được.
- Chà, con thật là quá kiêu ngạo. Nói mấy câu như thế với người ta, kẻ mà con vừa giết con...
- Con nói gì là có thâm ý hết thôi. Thậm chí chính vì con nói ra
những điều như thế, cha con ta mới tạm thời có chút thời gian hòa hoãn
đó.
- Tức là sao?
- Bố cũng nên tập suy nghĩ đi, nếu bố nghĩ không ra thì tìm người
hỏi ấy, ta phải tập làm quen với hoàn cảnh mới thôi bố ạ. Con đâu thể
mãi nói cho bố đáp án được chứ. Công việc ngày một nhiều, con sẽ bận
lắm, có những việc cần phải mọi người quyết tại chỗ. Giờ thì bố nên tập
làm việc một mình hoặc kiếm ông quân sư quạt mo nào đó đi. Hẹn bố hai
ngày nữa, xem đáp án bố có được thế nào nhé.
- Thằng nhãi này, làm khó bố mày quá.
Nói thì nói thế, Hoàng Văn Định cũng biết rằng Kiệt nói thật, đơn cử
như vụ lần này. Lần đầu suýt thua, sau thắng lại, rồi lại suýt thua, mà
đó là chỉ bởi cách biệt địa lý ở một châu, sự phát triển của làng Hồng
Bàng ắt chưa dừng ở đây, sau này lắm khi cả năm mới gặp nhau, đúng là
cần phải tự chủ thật. Ông ta thì đầu óc đơn giản thôi, khó mà nghĩ sâu
được, nên chắc là chọn vế sau, tìm quân sư quạt mo. Đầu tiên là tìm tới
Văn Nguyệt Nga, nhưng bà cũng chịu không thể giải thích được những gì
Kiệt nói, vì cả lý do Kiệt phải ra tay giết Thái Văn Phương cũng là điều bà không thể hiểu nổi cơ mà. Sau đó, Định cũng đi hỏi hết những đứa đã
cùng với làm việc với Kiệt, lớn lên cùng Kiệt: Linh, Nhung và Tâm để xem chúng nó nghĩ ra không, và tất cả chúng đều kêu chưa nghĩ được ra đáp
án. Nghĩ ngợi một hồi, Định nhớ tới Chu Xuân Đạo, dù lão là một thầy
bói, thầy phong thủy hoặc thầy địa lý nhưng ngày trước lão từng kể
chuyện rằng mấy trò của lão cũng phần nhiều là nhìn người đoán ý, biết
đâu lão thật sự biết đoán được ý của Kiệt nhỉ?
Hoàng Văn Định nghĩ là làm, tới tìm Chu Xuân Đạo và kể lại yêu cầu
của Kiệt cùng những gì đã xảy ra để xem Chu Xuân Đạo có thể giúp ông
đoán được câu trả lời.
- Ông kể lại lần gặp cuối cùng giữa mọi người với tên Thái Văn Phương xem.
- Ôi, lần đó đúng là tệ. Thằng con tôi sau khi nghe tin có người bị
giết lập tức quay về giải quyết. Chúng tôi tìm thời gian hẹn gặp Bang
Bất Lương, tránh tiếp tục đổ máu. Xong có vẻ như Bang Bất Lương nghĩ
rằng chúng thắng chắc, nên đề ra nhiều điều kiện vô lý lắm: người lao
động của chúng sẽ được nhận việc ở chỗ của chúng tôi, chúng tôi phải đào tạo rồi trả lại cho chúng, tiền lương do chúng kiểm soát,... Kiệt tất
nhiên không chịu, thằng bé nhắc nhở rằng việc giết người tuy khiến Bang
Bất Lương dọa dẫm được nhiều người, song cũng đang làm Lương Vũ Phong để ý chúng, nếu bọn chúng còn làm láo thì coi chừng, Kiệt còn nói câu gì
mà nhỉ. À phải rồi, chưa đánh được người mặt đỏ như son, đánh người rồi
mặt vàng như nghệ. Thái Văn Phương nghe thế liền nhảy dựng lên và nói
rằng nó sẽ còn ra tay thêm nữa, xem là ai mặt vàng như nghệ trước.
Chuyện sau đó không cần Hoàng Văn Định kể thêm thì Chu Xuân Đạo cũng
biết hết. Đám người Bang Bất Lương bắt đầu mang dao và gậy đi khắp nơi
để thị uy, khiến cho Lương Vũ Phong phải cho quân của Thành An Định đi
trấn áp. Thực ra bản ý của Thái Chí Phú khi làm thế hẳn là để dọa những
người lao động thôi, chứ làm căng thêm thì lão cũng không muốn. Ai dè
được là Hoàng Anh Kiệt ra tay quyết liệt thế chứ lại, đánh chết một lcus hơn chục người của Bang Bất Lương. Đầu tiên là Thái Văn Phương, sau là
biết bao kẻ liều mạng của Bang Bất Lương.
- Hiểu rồi!- Chu Xuân Đạo vỗ đùi.
- Hiểu cái gì?
- Con của ông nói tới cái chết của người lao động kia, là để khiến
Thái Chí Phú tỉnh táo lại đấy. Thái Chí Phú xuất thân là kẻ đâm thuê
chém mướn, ắt phải hiểu cái đạo lý giết người hôm trước bị người giết
hôm sau. Có điều từ khi lão đi kiểm soát được nguồn lao động của Thành
An Định này, thì không còn phải sống cuộc sống ấy nữa, thậm chí Lương Vũ Phong phải nể lão mấy phần. Kể từ đó, lão và cả những người quanh lão
đã dần có tâm lý coi thường kẻ khác, mình đánh người ta thì được, người
ta đánh mình là tội ác. Con ông nói tới cái chết của người dân kia, nhắc lão rằng con lão giết người ta, nên bị giết lại là bình thường. Từ sau
khi nghe Kiệt nhắc, hẳn là Thái Chí Phú sẽ phải tỉnh táo suy xét xem,
liệu lão ta liệu có thể trả giá nếu còn tiếp tục gây chiến không. Dù gì
vua còn thua thằng liều mà, lão cứ cố đánh sẽ gây thiệt hại nhiều nữa.
- Nhỡ lão không hiểu được cái thâm ý đó thì sao chứ?
- Thì tôi tin rằng sẽ có máu đổ khắp nơi đó. Ông cũng nên chuẩn bị sẵn sàng đi là vừa.
- Trời ạ!- Hoàng Văn Định than thở. Ông ta đem đáp án này tới để nói
với Kiệt, đồng thời mong có thể khuyên con mình nên nghĩ tới việc hòa
hoãn thêm. Ông chưa từng sống trong cảnh thế này.
Khi ông tới nơi, Kiệt đang gặp mấy đứa nhóc Linh, Nhung và Tâm. Khi
Định nói với con điều ông nghĩ ra và điều ông muốn, Kiệt bảo ông cũng
nên nghe thử xem bài học mà bọn nhóc còn lại nghĩ ra từ những gì cậu nói ở đám ma.
Với thằng Tâm, nó cho rằng, Kiệt muốn tranh thủ sự ủng hộ của dân lao động. Hoàng Anh Kiệt đã gấp rút về ngay sau khi nhận được tin về cái
chết của người làm thuê tên Nguyễn Lực, và kịp tới vào ngày cuối đám ma, ngay trước khi quan tài đem chôn, tới thắp một nén hương, chia buồn với quả phụ và các con, với gia đình người bị hại. Thực ra thì ngay khi
người kia chết, cả Linh và Nhung đều đã có chính sách giúp đỡ rồi, nhưng việc Kiệt tới thực sự làm gia đình kia cảm động, nhất là việc cậu ta
trực tiếp tuyên bố những chính sách đảm bảo quyền lợi cho những người
đó, để họ có thể sống tốt hơn. Những hành động khi đó, kết hợp lời nói
của cậu ở đám ma của Thái Văn Phương, có thể tạo thành dư luận lớn,
khiến người lao động trên đây nghe thấy mà thèm. Đây là cơ hội thu mua
lòng người.
Từ lúc Thái Văn Phương dùng nhiều thủ đoạn chèn ép, thậm chí giết
người, buộc làng Hồng Bàng- đúng hơn là Kiệt phải có hành vi đáp trả-
giết Thái Văn Phương, làng Hồng Bàng và Bang Bất Lương chú định là phải
một trận sống chết. Trước trận chiến chính thức, làm suy yếu đối phương
là một lẽ tất yếu. Sức mạnh của Bang Bất Lương đến từ hai yếu tố chính-
võ lực và sự độc quyển kiểm soát người lao động. Quan trọng nhất là yếu
tố thứ hai, nhờ việc độc quyền kiểm soát người lao động, Bang Bất Lương
có thể đảm bảo sự ổn định của Châu Nam Bình, nên chúng mới có nhiều
quyền lợi. Hiện tại làng Hồng Bàng đã phần nào phá được thế độc quyền
đó. Nhưng muốn tiến sâu thêm, họ cần lợi thế cạnh tranh. Bang Bất Lương
có các mối quen biết, có sức đe dọa hơn làng Hồng Bàng, thậm chí nếu
thực sự đấu về quyền lợi đem lại để mê hoặc dân lao động nghèo- Bang Bất Lương có thể nhịn đau để cho người lao động chút quyền lợi, sau khi
đánh đổ làng Hồng Bàng rồi thu lại cũng được. Nói thật thì Tâm đã thấy
đủ nhiều để biết người dân nghèo lắm lúc không thể nghĩ sâu xa được, họ
sẽ dễ bị dụ dỗ thôi. Cái này không hoàn toàn trách họ được, mấy ai đói
cho sạch rách cho thơm được.
Vậy làng Hồng Bàng sẽ cần ưu thế nào để đấu lại đây. Tâm nhìn những
gì Kiệt làm, kết hợp đọc lại sách về trận chiến chống cướp biển để hiểu
được là lòng người: sự tin tưởng vào những điều tốt đẹp có được trong
tương lai. Tất nhiên, sự tin tưởng nào cần được gây dựng. Và theo Tâm,
những hành vi Kiệt làm chính là để gây dựng sự tin tưởng của dân lao
động nghèo về tương lai tươi sáng nếu theo làng Hồng Bàng: không chỉ đào tạo họ để có thể làm việc tốt kiếm nhiều tiền mà còn lo nghĩ cho họ nếu họ vì làng Hồng Bàng mà gặp chuyện.
Nghe thằng Tâm phân tích, Hoàng Văn Định hổ thẹn và thầm trách Chu
Xuân Đạo cũng thật tầm thường. Nhưng mà ngẫm lại, Chu Xuân Đạo cũng chỉ
là người ngoài, biết được nhiêu thì nói nhiêu, làm sao tiếp cận các
nguồn tin trong ngoài như Hoàng Văn Tâm được.
- Còn hai người, suy nghĩ khác hay gì?- Kiệt tán thưởng suy nghĩ của
Tâm, không phản đối suy nghĩ của cha, nhưng tiếp tục hỏi hai cô gái.
Linh và Nhung nhìn nhau một hồi, và bắt đầu nói.
Nhung và Linh nhìn nhau một hồi, rồi thay phiên trình bày ý kiến của
hai người, theo đó, câu nói của Kiệt là để tự cảnh tỉnh bản thân mình và làng Hồng Bàng: mọi thứ luôn có một cái giá. Làng Hồng Bàng có được như ngày hôm này là vì mọi người đã trả giá cho điều đó: lao động hăng say, nghiên cứu phát mình, học tập kiến thức, đấu tranh bảo vệ,... mồ hôi,
nước mắt, máu và cả mạng sống con người đổ xuống đủ nhiều mới là thứ
mang lại được sự thịnh vượng và phát triển như thế này. Những sự hi sinh đó đều đã được ghi nhận cẩn thận bằng cách chính sách đối đãi mà Kiệt
lập ra. Có điều, sự phát triển ngày một nhanh của làng Hồng Bàng, hiển
nhiên là nhiều chính sách không theo kịp. Đơn cử như việc Nguyễn Lực bị
giết, khi đó làng Hồng Bàng không phản ứng theo cách họ đối đãi với
những người chết khi chống cướp biển. Hiển nhiên, họ không theo kịp tình hình. May mà Kiệt kịp về, tỏ lòng biết ơn và trả ơn đầy đủ.
- Trong đấu tranh, hi sinh là không thể tránh khỏi. Nhưng người chỉ
huy không nên coi đó là tất nhiên. Ngày xưa, làng Hồng Bàng đánh cướp
biển, tại sao lại phải có chính sách với thương binh tử sĩ? Đó là vì đấy là người làng với nhau, hay còn để nhắc nhau rằng những gì có được về
sau là bơi sự hi sinh của họ hiện tại, hay càng là để cổ vũ tinh thần
dũng cảm hi sinh vì làng thêm nữa. Vì thế, mọi người dân trong làng mới
có thể đoàn kết với nhau như vậy, họ biết rằng những gì mình đóng góp,
sẽ được trả lại xứng đáng. Cái cách mà Kiệt thăm viếng và nhớ tới Nguyễn Lực cũng thế đó. Người ta nhìn vào mà thấy rằng cống hiến cho ta là
xứng đáng, vậy họ mới chịu cống hiến.
Hoàng Văn Định càng nghe càng thấy to đầu. Con trai ông ta quả thực
nghĩ ra nhiều vậy sao. Kiệt thì cười mỉm, nhưng trong đầu cậu ta tự
nghĩ, mẹ mình mà nghĩ ra được nhiều thế cũng tài. Thâm ý của cậu, có lẽ
phần lớn là giống ý của hai cô gái, song thô thiển hơn chút, là để nhắc
nhở mình không quên sự hi sinh của Nguyễn Lực thôi, chứ còn vì để nói
cho người ta hay cho mình biết trả giá công bằng gì đó, thì chưa nghĩ
nhiều như thế. Ai, song nghe bọn này nói xong, Kiệt cũng thấy sáng được
nhiều ý tưởng.
Kế hoạch sau đó Kiệt vạch ra, là một mặt tiếp tục đàm phán với Bang
Bất Lương, thông qua Lương Vũ Phong. Thông điệp truyền tải qua vị thành
chủ là những gì bố cậu nghe Chu Xuân Đạo dạy- hai bên đều không nên liều lĩnh. Tiếp đó, là tuyên truyền hành vi của Kiệt, để người lao động quy
tâm ủng hộ và theo về. Quả thực, đây là sự tuyên truyền cực tốt. Đang
định tranh giành quyền kiểm soát nhân lực với Thái Chí Phú mà chưa ra
cách đây. Xem ra, làm việc tốt đúng cách là được trời thương đây mà.