Các đại thần trong điện đều cảm thấy sốt ruột vì Hàn Nghệ, trong lòng lại
trách móc đến Trương Minh, người ta một câu đều không có nói, ngươi đã
đoạt nói trước người ta rồi, ngươi đây không phải là cho Hoàng thượng cơ hội mượn đề tài nói chuyện của mình sao.
Nhưng hiện tại ai cũng không dám lên tiếng nữa, lúc này mà mở miệng, nói không chừng sẽ khiến
Lý Trị cảm thấy, ngươi chính là cái tên đang ngăn cản Hàn Nghệ góp lời
đấy.
Thật sự là gấp đến độ thắt cả ruột vào rồi.
Hàn
Nghệ thấy hỏa hậu cũng không kém bao nhiêu nữa, ít nhất không còn ai dám ỷ lớn bắt nạt nhỏ, đe dọa hắn nữa, thì mới mở miệng nói: "Khởi bẩm bệ
hạ, vừa rồi Trương Trung thừa nói lệnh giới nghiêm vào ban đêm này có từ xưa, vậy thì xin thứ cho vi thần cả gan hỏi một câu, có từ xưa đến tột
cùng có thể đại biểu cho cái gì, có năng lực thuyết minh điều gì?"
Một Đại học sĩ dạt dào đạo mạo lập tức đáp lại: "Đã có từ xưa, hơn nữa còn
truyền lưu đến nay, tức là chứng minh nó hợp lý, bằng không vì sao các
triều đại thay đổi mà đều tôn sùng lệnh giới nghiêm vào ban đêm này."
Hàn Nghệ mở miệng, hắn tự nhiên biết là sẽ có người đi ra phản đối, tóm
lại, Hàn Nghệ đứng ở chỗ này nghị luận quốc gia đại sự, chính là một
loại làm nhục đối với đám quý tộc bọn họ, vì vậy, mặc kệ có lý hay
không, chắc chắn sẽ có người chống đối lại Hàn Nghệ đấy, điều này không
liên quan đến bản chất của sự việc, chỉ liên quan đến đấu tranh giai cấp thôi.
Hàn Nghệ cười nói: "Các triều đại dù thay đổi vẫn đều tôn sùng lệnh giới nghiêm vào ban đêm đó là bởi vì các triều đại đó không
được cường thịnh bằng Đại Đường ta, ta nhớ rõ có rất nhiều quy củ có từ
xưa, đều là đến triều đình ta mới được thay đổi, cho nên điều này cũng
không thể thuyết minh gì."
Một câu nói kia chặn cho Đại học sĩ
không biết đáp lại như thế nào, chỉ nói: - Nhưng lệnh giới nghiêm vào
ban đêm này có thể giữ gìn trị an.
Hàn Nghệ nói: "Nhưng hàng năm ở Trường An vẫn đều sẽ có kẻ cướp gây án, nói cách khác lệnh giới
nghiêm vào ban đêm này cũng không có tác dụng giữ gìn trị an rồi."
"Ngươi đây là già mồm át lẽ phải, trên đời chung quy là có một chút người xấu, vì sao ngươi không suy nghĩ xem, hiện giờ có lệnh giới nghiêm vào ban
đều, mà đều có người gây án, nhưng nếu như mà không có, chẳng phải là sẽ có càng nhiều sao."
"Cách nhìn của ta đối với chuyện này, hoàn toàn tương phản với ngài."
Hàn Nghệ bình tĩnh đáp lại một câu, lại hỏi: "Đúng rồi, xin hỏi vị tiền bối này họ gì?"
Câu nói kia lập tức khiến cho những người trong đại điện chảy mồ hôi lạnh
đầm đìa, hoàn toàn xuất diễn, hỏi tính danh ở đại điện này, chỉ sợ cũng
chỉ có một mình Hàn Nghệ thôi, mà giống như còn không chỉ một lần nữa.
Đại học sĩ kia cũng không cảm thấy lời này có gì không ổn, dù sao Hàn Nghệ
hỏi là “Họ gì” mà không phải là “tiện danh”, ông ta nói: "Ta là Đại học
sĩ của Hoằng Văn quán, Bùi Quang Viễn."
"Hóa ra là Bùi đại học sĩ, thất kính. Thất kính."
Hàn Nghệ chắp tay thi lễ, nói tiếp: "Xin hỏi Bùi đại học sĩ một vấn đề, kẻ
cướp là thích hành hung vào buổi tối, hay là thích hành hung vào ban
ngày?"
Bùi Quang Viễn nghe vậy cực kỳ vui mừng, vội nói: "Tất
nhiên là buổi tối, bằng không vì sao lại phải có lệnh giới nghiêm vào
ban đêm."
Hàn Nghệ lại hỏi: "Vì sao lại là vào buổi tối đâu?"
Bùi Quang Viễn nói: "Buổi tối không có ánh sáng, trên đường không người, kẻ cướp tất nhiên sẽ chọn buổi tối gây án rồi."
Hàn Nghệ cười nói: "Không hổ là Đại học sĩ, thật đúng là chữ nào cũng là
châu ngọc, như vậy thì xin hỏi Bùi đại học sĩ. Ở thời điểm giới nghiêm
ban đêm, tình huống ở trên đường là như thế nào?"
Bùi Quang Viễn nhất thời ngẩn ra, lệnh giới nghiêm vào ban đêm tạo ra cảnh tượng, không phải là đường tối ít người sao.
Hàn Nghệ cười nói: "Kẻ cướp thích gây án vào buổi tối, là vì buổi tối tối
như mực đấy, trên đường không người, nếu như đêm cũng như ngày, vậy thì
cơ hội cho kẻ cướp phạm án tự nhiên sẽ ít đi. Một khi đã như vậy, có cấm đi lại ban đêm hay không, cũng không có nữa điểm quan hệ với giữ gìn
trị an. Nếu buổi tối tất cả mọi người đều ở nhà không ra khỏi cửa, vậy
thì lệnh giới nghiêm vào ban đêm này khác gì cởi quần đánh rắm, làm điều thừa, nếu dân chúng buổi tối thích ra ngoài du ngoạn. Như vậy thì nơi
nào cũng có ánh sáng đèn dầu, trên đường người đi lại tấp nập, cơ hội
cho kẻ cướp gây án không phải là được giảm bớt sao, đây chẳng lẽ không
phải là biện pháp giữ gìn trị an tốt hơn ư."
Nói xong, hắn không hề cho Bùi Quang Viễn cơ hội, lại chắp tay hướng Lý Trị: "Khởi bẩm bệ
hạ. Lệnh giới nghiêm vào ban đêm không có giữ gìn được trị an, mấu chốt
vẫn còn nằm ở năng lực chấp hành, nếu quả thật giới nghiêm vào ban đêm
có thể hạn chế tất cả mọi người ở trong nhà, như vậy đích xác có thể giữ gìn trị an, bởi vì mỗi người đều là yên lặng đấy. Nhưng từ bản ghi chép tội phạm hàng năm đến xem, lệnh giới nghiêm vào ban đêm không thể làm
được điểm này, mỗi đêm đều có kẻ đi đêm trái phép, hơn nữa số người này
còn càng lúc càng tăng, nhưng kẻ phạm tội đêm này đồng dạng đều lựa chọn đi lách đường nhỏ, ngõ thối, mà tuần tốt chấp pháp, đối với việc này
cũng là mắt nhắm mắt mở, vậy thì ngược lại là cung cấp cơ hội cho kẻ
cướp, bọn họ chỉ cần bảo vệ ngõ thối, là được ôm cây đợi thỏ, cho dù là
giết người giật tiền, cũng không có ai biết, bởi vì đám ngõ thối, đường
nhỏ này này không có người tuần sát đấy.
Mà chỗ tốt duy nhất của lệnh giới nghiêm vào ban đêm, chính là cung cấp cho triều đình lý do
chối bỏ trách nhiệm, triều đình có thể nói, là do người chết phạm đêm
trước, như vậy thì sẽ không trách được triều đình rồi, nhưng trách nhiệm của triều đình là giữ gìn trị an, mà không phải là trốn tránh trách
nhiệm, bất kể như thế nào, chỉ cần có người bị hại, thì triều đình chính là bụng làm dạ chịu. Mặt khác, tuần tốt tuần sát, bọn họ chỉ là tuần
tra đường phố theo quy luật, bảo vệ cho cửa phường, nhưng sẽ không tuần
sát ở trong phường, nói như vậy, chỉ cần ngày thường hơi lưu ý chút, thì cũng biết được quy luật tuần tra của tuần tốt, mà dùng điều này đến
tránh né tuần tốt rồi.
Mà một khi đi vào trong phường, thì như
ngược lại trở nên vô cùng an toàn. Vào mấy ngày trước đây, trong Tượng
Bình phường đã xảy ra một vụ án mạng, kẻ cướp nhập thất giết hết người
một nhà, còn có thể nghênh ngang về đến trong nhà, thẳng đến sau khi
lệnh giới nghiêm ban đêm được giải trừ, mới bị người phát hiện, nếu
không phải lúc đó có một vị phạm đêm cách nơi đó trùng hợp nhìn thấy,
như vậy thì vụ án này có thể trở thành một vụ án oan rồi.
Bởi
vậy có thể thấy được, lệnh giới nghiêm vào ban đêm chỉ xây dựng ra được
một loại biểu hiện giả dối, mà không phải là chân chính phát ra tác dụng giữ gìn trị an, nếu có chút kẻ cướp có tâm phạm tội, thì có giới nghiêm vào ban đêm hay không, gã đều sẽ phạm án, nếu là người không có lòng dạ nào gây án, thì cho dù không có lệnh giới nghiêm vào ban đêm, y cũng
không chạy tới gây án. Lùi một vạn bước để nói, cho dù lệnh giới nghiêm
vào ban đêm có thể giảm bớt một chút xíu những vụ án, vì vậy mà thi hành lệnh giới nghiêm vào ban đêm, lãng phí thời gian tốt đẹp vào buổi tối
thật sự thích hợp sao? Vì vậy, giữ gìn trị an cũng không phải là lý do
để lệnh giới nghiêm vào ban đêm tồn tại.
Bùi Viễn Quang co giật
khóe miệng, cũng không phản bác được, lệnh giới nghiêm vào ban đêm cấm
đi lại ban đêm, nếu như có thể cấm được mọi người, vậy thì đã không có
khả năng phát sinh vụ án rồi, phải là như thế này, đó là đương nhiên
không lời nào để nói. Vấn đề chính là không cấm được, hơn nữa người phạm đêm hơn nửa đều là con cháu quý tộc, còn dư lại chính là kẻ cướp rồi,
cấm ngược lại là đám người thành thật, như vậy ngược lại vô cùng nguy
hiểm, bởi vì đám tiểu tốt nào dám quản những con cháu quý tộc kia, chỉ
có thể coi như không thấy, kẻ cướp chính là chui lọt chỗ trống này, lẫn
vào trong đó phạm án.
Mặc kệ nhìn từ góc độ nào, thì hàng ngày
cấm đi lại vào ban đêm cũng không nảy sinh được tác dụng giữ gìn trị an, trừ phi là xuất động quân đội tuần tra với quy mô lớn, nhưng là không
thể nào thực hiện việc này hàng ngày được.
Lệnh giới nghiêm vào
ban đêm có dùng nữa hay không, mấu chốt là ở năng lực chấp hành, không
có quốc gia nào có thể làm cả năm không ngừng nghiêm khắc cấm đi lại ban đêm được, bởi vì mỗi người đều có một trái tim tự do của mình.
Lý Trị gật đầu nói: "Nói có lý."
Chử Toại Lương nghe được đều mệt mỏi muốn ngủ, trong lòng còn nói thầm,
tranh cãi vấn đề trị an này, ông nói ông có lý, bà nói bà có lý, khó có
thể tranh cãi minh bạch được. Cũng hiểu được thời gian lâm triều dùng để đàm luận việc này là một loại lãng phí, vì thế đứng ra nói: "Bệ hạ, giữ gìn trị an chỉ là một nguyên nhân để lệnh giới nghiêm vào ban đêm tồn
tại thôi, thần nghĩ đây chỉ là thứ yếu, tác dụng chân chính của việc
giới nghiêm vào ban đêm là phối hợp với chính sách khuyến khích nông
tang của triều đình ta. Nếu dân chúng hàng đêm đi ra chơi đùa, như vậy
thì ban ngày sẽ không có sức đâu mà làm việc, điều này đối với việc phát triển nông tang không phải là chuyện tốt. Mặt khác, mặt trời mọc mà
làm, mặt trời lặn đi ngủ, chính là quy luật của cuộc sống, lệnh giới
nghiêm vào ban đêm chẳng qua là tuân theo quy luật của cuộc sống thôi,
có chỗ nào sai đâu."
Lý Trị lại gật đầu một cái, trong mắt lóe
ra sự vui thích, y chính là hy vọng nhìn thấy như vậy. Mọi người tranh
nhau thảo luận, không cần luôn nhớ kỹ chuyện nhà của mình.
Rốt
cục nói đến điểm này rồi. Hàn Nghệ lập tức nói: "Lời ấy của Hữu Phó Xạ
sai rồi. Khuyến khích nông tang, vậy thì cũng phải là dân chúng có đất,
có cây, thì dân chúng mới có thể làm nông tang được."
Chử Toại
Lương sửng sốt, nói: "Lời này của ngươi là có ý gì? Đại Đường ta thực
hiện chế độ chia đều ruộng đất, từng người dân đều có ruộng."
Hàn Nghệ nói: "Ta nghĩ Hữu Phó Xạ đã quên Quan Trung chính là nơi hiệp
hương, đại bộ phận đất vườn đều nằm trong tay địa chủ, mà trong tay bách tính của Quan Trung kỳ thật cũng không có bao nhiêu đất vườn cả, chính
là có vài mẫu thôi, căn bản là không nuôi sống được bao nhiêu người.
Hiện giờ hiện tượng thôn tính thổ địa càng ngày càng nghiêm trọng, đất
vườn nằm trong tay dân chúng càng ngày càng ít, nhưng là nhân khẩu lại
càng ngày càng nhiều, cứ tiếp tục thế này tất sẽ sinh họa loạn, triều
đình nên coi trọng vấn đề này."
Lời này vừa nói ra, quần thần đều xốc lại tinh thần, đang yên đang lành, tại sao lại kéo đến việc đất đai rồi.
Hàn Nghệ chỉ địa chủ là ai, còn không phải chính là bọn họ ư. Sao có thể
không khẩn trương được, thời kỳ Trinh Quán, Lý Thế Dân đã nhiều lần đoạt lại thổ địa trong tay bọn họ, nhưng theo thời gian qua đi, những đất
đai này lại về đến trong tay bọn họ, nếu lại bị đoạt một lần nữa, thì
cuộc sống này không có cách nào qua được rồi.
Vấn đề thôn tính
thổ địa, là vấn đề khó khăn không nhỏ khó giải quyết nhất của các triều
đại trước giờ, mặc dù là ở hậu thế cũng còn như vậy, trong đó lợi ích
rắc rối phức tạp, Chử Toại Lương không có chuẩn bị, vì vậy cũng không
dám nói lung tung: "Việc này thì có quan hệ gì với lệnh giới nghiêm vào
ban đêm? Chúng ta hiện giờ đang nói về lệnh giới nghiêm vào ban đêm
đấy."
"Có quan hệ rất lớn."
Hàn Nghệ cười nói: "Dân
chúng không có đất làm nông, đây chính là hiện tượng vô cùng nguy hiểm,
triều đình nhất định phải khẩn trương nghĩ biện pháp giải quyết vấn đề
này, vi thần đề nghị triều đình nên nghĩ biện pháp, trợ giúp dân chúng
lợi dụng số đất đai hữu hạn để sáng tạo ra càng nhiều giá trị."
Lý Trị nghe vậy có chút buồn bực: "Nên làm sao lợi dụng đất đai hữu hạn để sáng tạo ra giá trị lớn lao hơn?"
Hàn Nghệ nói: "Bán dạo."
"Bán dạo?"
Lý Trị sửng sốt.
Hàn Nghệ gật đầu nói: "Không sai, một đấu gạo mới có giá năm sáu văn tiền,
nhưng nếu biến một đấu gạo thành điểm tâm mỹ vị, vậy thì giá trị của một đấu gạo này sẽ tăng lên mấy lần, dân chúng biến gạo thành điểm tâm, bán cho người khác, đạt được tiền tài, lại dùng nó mua gạo từ tay địa chủ,
cứ đổi như thế, là đã lợi dụng được số đất đai hữu hạn để sáng tạo ra
giá trị lớn hơn rồi. Đồng thời, gạo cũng trở nên càng thêm có giá trị,
đúng là một công đôi việc. Cây dâu đồng dạng cũng là như thế, cây dâu
đổi thành vải, vải thành quần áo, giá trị được đề cao mấy trăm lần, dùng vải đổi lấy tiền tài, đồng dạng cũng có thể đổi thành thức ăn."
Nói tới đây, trong mắt các đại thần bắt đầu lóe lên, bắt đầu suy tính một lần nữa.
Bọn họ đều là đại địa chủ, trong nhà tích trữ rất nhiều gạo, nhưng nếu
không thông thương nghiệp, thì gạo này chung quy vẫn cứ là gạo thôi,
mình họ cũng không ăn hết nhiều như vậy, hàng năm cũng không biết bị mục nát hết bao nhiêu. Thế nhưng, trong tay dân chúng cũng đều là gạo và
vải, chung quy không có khả năng lấy chút ít gạo đi đổi càng nhiều gạo
đi, nhưng nếu dân chúng có tiền, có thể mua gạo nhiều hơn rồi, bọn họ
cũng có lợi nhuận. Hơn nữa, nếu đất đai trong tay dân chúng không nhiều
lắm, nhưng vẫn có thể sống được thoải mái, thì triều đình cũng sẽ không
vẫn luôn nhìn chằm chằm vào đất đai trong tay bọn họ nữa.
Lý Trị cũng không nghĩ đến Hàn Nghệ sẽ suy xét đến phương diện này, trong lòng bắt đầu cân nhắc, ở vị trí của y, y bức thiết yêu cầu thay đổi, bằng
không sẽ luôn sống phía dưới bóng ma của Lý Thế Dân, chính sách hiện tại đều là các chính sách từ thời Trinh Quán, không có chút thay đổi nào
hết, dân chúng đều chỉ nhớ kỹ Lý Thế Dân. Nhưng Lý Thế Dân cũng không có giải quyết được tốt vấn đề thôn tính thổ địa này. Biện pháp của Lý Thế
Dân, chính là dựa vào vũ lực, hoặc chính là cưỡng ép bắt dân chúng phải
thỏa hiệp, hoặc chính là đoạt lại đất đai từ trong tay đám đại thần, rồi lại chia cho dân chúng, nhưng biện pháp này chỉ là chữa được phần ngọn
chứ không chữa được phần gốc, nếu như y có thể giải quyết, cũng tức
chứng minh được y mạnh hơn Lý Thế Dân.
Căn cứ vào nhu cầu chính
trị hiện tại của Lý Trị, chính là muốn Đại Đường trong năm Vĩnh Huy, có
một diện mạo mới tinh, cho nên bất kể là phóng khoáng lệnh giới nghiêm
ban đêm, hay là giải quyết vấn đề thôn tính thổ địa, đây đều là những
điều thời kỳ Trinh Quán không có, điều này phù hợp với lợi ích chính trị của y. Y gật đầu nói: "Hàn Nghệ nói được rất có lý nha, mấy ngày trước
đây trẫm từng vi phục xuất tuần, đi một chuyến qua ngõ Bắc, ngõ Bắc này
đưa cho trẫm rất nhiều điều bất ngờ, nhất là chợ lớn Đào Bảo, người bán
hàng rong ở chợ lớn Đào Bảo kỳ thật đều là những nông phu ở phụ cận,
trong tay bọn họ có ít đất vườn đến đáng thương, không thể nuôi sống
được người một nhà, vì vậy mới có thể đi đến chợ lớn Đào Bảo, nhưng mà
có một số người ở chợ lớn Đào Bảochỉ cần kiếm được tiền lãi vài ngày, là đã bằng tiền thu vào cả năm rồi, thật sự là là người ta khó có thể
tưởng tượng. Hơn nữa mấu chốt là, bọn họ cũng không còn so đo xem đất
vườn có nhiều hay ít nữa, bọn họ đều cực kỳ hài lòng với cuộc sống hiện
tại."
"Lời của bệ hạ rất đúng."
Chử Toại Lương nói tiếp: "Nhưng việc này không có chút quan hệ nào đến lệnh giới nghiêm vào ban đêm cả."
Hàn Nghệ nói: "Trong chuyện này có quan hệ rất lớn, cái lợi lớn nhất khi bỏ lệnh giới nghiêm ban đêm, đó là có thể khuyến khích nông tang một cách
tốt nhất."
Lời này vừa nói ra, quần thần đều lơ mơ như Trượng nhị hòa thượng, không hiểu ra sao cả.